Một buổi sáng tĩnh lặng hôm 13/12/2014, khi các văn phòng nghỉ làm việc ngày cuối tuần thì các sinh viên tụ tập ở tầng 39, Trung tâm Tài chính Vịnh Marina, khu đô thị mới hào nhoáng của Singapore.
Công ty tuyển dụng Recruit Career Co., có trụ sở ở Tokyo, sắp xếp lịch phỏng vấn cho bảy công ty Nhật với hơn 60 sinh viên ngoại quốc. Họ hy vọng tuyển dụng được những người giỏi nhất và thông minh nhất.
Các sinh viên năm cuối và các sinh viên mới tốt nghiệp được mời phỏng vấn qua Skype, sau đó bay tới Singapore để dự cuộc phỏng vấn trong hai ngày. Vé máy bay và tiền khách sạn được phía Nhật chi trả.
Một nhà tuyển dụng người Nhật đang giới thiệu về công ty cho một sinh viên nước ngoài học tại Nhật ở Hội chợ việc làm tháng 3/2014. Ảnh: Kyodo.
Đa số sinh viên cố gắng che giấu sự hồi hộp bằng cách gõ máy tính xách tay hoặc đảo qua đảo lại các mảnh ghi chú. Một số thì tỏ ra lặng lẽ và nghiêm trang, trong khi những người khác thì ngồi trên ghế sofa tán chuyện với bạn bè và đợi đến lượt mình.
Hai nam thanh niên cố thoát khỏi bầu không khí lo lắng bằng cách tự chụp ảnh, đằng sau là làn nước trong xanh của Vịnh Marina, xa xa là tòa nhà SkyPark trong tổ hợp kinh doanh, nghỉ dưỡng kết hợp casino Marina Bay Sands lộng lẫy.
Các ứng viên đến từ Indonesia, Thái Lan, Hong Kong, Ấn Độ và Singapore. Hơn một nửa biết nói tiếng Nhật khá. Các nhà tuyển dụng bao gồm công ty Panasonic, ngân hàng Sumitomo Mitsui, và công ty công nghiệp Brother.
Masayasu “Mark” Yukioka, giám đốc bộ phận tuyển dụng của Panasonic cho biết, trước khi đến Singapore, ông đã đến Ấn Độ thăm một nơi nổi tiếng là Viện Công nghệ Ấn Độ. Ông cho rằng Ấn Độ là quốc gia có khả năng cung cấp sinh viên kỹ thuật tay nghề cao.
“Đây là lần đầu tiên tôi đến Singapore” để tuyển dụng sinh viên châu Á, Yukioka nói.
Theo Japan Times, đây là việc chưa từng có đối với các công ty Nhật Bản: tuyển dụng các sinh viên mới tốt nghiệp ở các trường đại học khắp Đông Nam Á về Nhật Bản làm việc. Trước đó, họ chỉ tuyển dụng sinh viên nước ngoài học tập ở Nhật Bản với mục đích thuê làm việc cho công ty con ở hải ngoại.
“Nhưng ngày nay thì khác. Tôi có thể nói rằng người ta đang làm ngược lại. Tôi sẵn lòng thuê người nước ngoài, những người biết nói tiếng Nhật và mời họ tới Nhật Bản làm việc với tư cách là một nhân viên trụ sở chính tại Nhật”.
“Dân số trẻ ở Nhật đang giảm dần, do đó chúng tôi không thể chỉ trông chờ vào các sinh viên trình độ cao tốt nghiệp ở Nhật Bản. Vì thế chúng tôi phải tìm kiếm những người có bằng cấp cao trên toàn thế giới”, ông Yukino nói. Vấn đề nhân khẩu học ở Nhật Bản là một trong những yếu tố chính khiến các công ty mở rộng mạng lưới tìm kiếm nhân tài ra nước ngoài.
Ông Yukino cho biết các sinh viên mà mình phỏng vấn hết sức quan tâm đến chuyện làm việc ở Nhật Bản cũng như văn hóa Nhật, kể cả anime – phim hoạt hình Nhật Bản.
Yếu tố gần gũi địa lý với Nhật Bản cũng góp phần dễ dàng hơn cho việc tuyển dụng các sinh viên trong khu vực châu Á, ông Yukino đánh giá. Ngày hôm đó ông có hẹn phỏng vấn với 15 sinh viên và hy vọng sẽ tìm được ba người thích hợp để đến Nhật làm việc.
Người Nhật có truyền thống làm việc suốt đời cho một công ty. Khi được hỏi ông có mong đợi những người nước ngoài sẽ làm việc suốt đời tại Nhật không, Yukino nói: “Tôi không muốn phân biệt giữa người nước ngoài và người Nhật Bản. Nhưng nếu có ai đó muốn về nước, tôi phải chấp nhận điều đó”.
Tuy nhiên, ông nói thêm: “Chúng tôi cũng có cơ sở tại nhiều nước khác”, thế nên, họ có thể chuyển về làm việc tại quê nhà cho một công ty con của Panasonic.
Caniago Ardiansyah, một thanh niên Indonesia trong độ tuổi 20, tốt nghiệp ngành Văn hóa Nhật Bản, đã ứng tuyển vào vị trí bán hàng của một công ty xây dựng Nhật Bản.
“Tôi đã vượt qua kỳ thi đầu vào của JLPT (kiểm tra năng lực ngôn ngữ tiếng Nhật). Đây là cơ hội để tôi tìm được việc làm ở Nhật. Đây là cơ hội lớn để tôi biến giấc mơ tới Nhật Bản thành hiện thực”, anh nói. “Nhật Bản sẽ là nền tảng vững chãi để bắt đầu một sự nghiệp toàn cầu, bởi vì nhiều công ty của họ đang phát triển ra ngoài”.
Clifford Alexander, 21 tuổi, một sinh viên người Indonesia, sắp tốt nghiệp ngành cơ khí tháng hai tới, nói rằng: “Tôi nộp đơn xin làm việc ở Nhật vì tôi rất thích các nguyên tắc làm việc của người Nhật. Họ đánh giá cao thời giờ của người khác và tôn trọng đối phương.”
“Dĩ nhiên, Nhật là một trong những nước có nền công nghệ phát triển nhất. Vì vậy tôi sẽ có con đường phát triển sự nghiệp tuyệt vời. Tôi muốn trở thành một trong những nhà quản lý kỹ thuật tại Nhật Bản”.
“Tôi không biết rằng người Indonesia cũng có thể làm việc ở Nhật, chứ không phải ở hải ngoại. Tôi không biết nói tiếng Nhật – tôi chỉ biết nói tiếng Bahasa, ngôn ngữ chính ở Indonesia và tiếng Anh – nhưng họ bảo thế cũng được. Tôi cho rằng họ sẽ dạy tôi tiếng Nhật”, Alexander vui vẻ nói.